Bolalardagi gijjalar muammosi ko‘plab ota-onalarni tashvishga solmoqda, chunki so‘nggi ma’lumotlarga ko‘ra, chaqaloqlarning taxminan 30% gelmintlarga ega. Albatta, gigiyena qoidalariga rioya qilish ushbu kasallik ehtimolini minimal darajaga tushiradi, ammo aksariyat hollarda bolani gijjalardan 100% himoya qilish mumkin emas.
Mutaxassislar gijjalarning xavfi va ularga qarshi kurashish qoidalari haqida gapirib berishdi.
Kasallik nima uchun xavfli?
Gijjalar – bu alohida organizmlar, parazitlar, inson tanasini o’z uyi sifatida ishlatadi. Ularning mavjudligi eng noxush oqibatlarga olib kelishi mumkin: vazn yo’qotish, og’riq va boshqa kasalliklar xavfi.
Bolani gijjalar tufayli yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan salbiy oqibatlardan himoya qilish uchun, agar ular topilsa, imkon qadar tezroq tegishli choralarni ko‘rish kerak. Gelmintlar qanchalik tez yo‘q qilinsa, bolaga shunchalik kam zarar etkazishi mumkin.
Gijjalar mavjudligining alomatlari
Bolada gijjalarning mavjudligini aniqlash uchun bir qator belgilar mavjud. Parazit organizmlarning ko‘p turlari mavjud, ammo bolalarda eng ko‘pi quyidagilar uchraydi:
Askaridalar — bu ingichka ichakda yashaydigan jigar va boshqa organlarga o’tadigan dumaloq parazit qurtlari. Olimlarning fikriga ko’ra, yer aholisining taxminan 25% bu parazitlar bilan kasallangan.
Ostritsalar (Enterobius) — parazit nematodalar urugʻi. Urgʻochisi 12 mm gacha, erkagi 5 mm gacha. Odam va primatlar ichagidagi parazit. Ularning tanadagi mavjudligi turli xil ichak va immunitet reaktsiyalariga olib kelishi mumkin.
Bolaning najasini vizual tekshirish orqali qurtlarning mavjudligini aniqlashning eng oson usuli. Bundan tashqari, qon tekshiruvi ham ajoyib diagnostika natijalarini ko’rsatadi.
Shifokorlarning hisob-kitobiga ko‘ra, har 10 bolaning 8 nafarida parazitlar aniqlanadi. Lekin gijjalarning alomatlari hammada ham namoyon bo‘lavermaydi. Ko‘pchilik bolalarda gijjalar yashirin shaklda paydo bo‘ladi.
Gijjalar bola organizmiga qanday tushadi?
Bolalarda me’da-ichak yo‘llari mutlaqo himoyasiz bo‘lgani uchun, uning bu sohadagi ta’sirlarga duchor bo‘lish va yuqtirish imkoniyati kattaroq bo‘ladi.
Bakteriyalarning bola organizmiga tushishi asosiy variantlari: uy hayvonlari, sifatsiz oziq-ovqatlar (go‘sht, baliq, sut, sabzavotlar va boshqalar) orqali. Shuningdek, asosiy sabab – bolaning shaxsiy gigiyenasi buzilishi.
Bolalarda gijjalar paydo bo‘lgani alomatlari:
- ko‘ngil aynishi;
- so‘lak ajralishi;
- kindik atrofidagi og‘riqlar;
- ich kelishining izdan chiqishi;
- tez charchab qolish;
- tez-tez bosh og‘rishi;
- uyqusida tishini g‘ijirlatishi;
- bezovta uyqu;
- dermatit ko‘rinishidagi teri reaksiyalari.
Bu masalada bolaning va uning oilasidagi boshqa a’zolarning shaxsiy gigiyenaga rioya qilishi juda muhim hisoblanadi. Shuning uchun bu sizning kun tartibingizdagi eng muhim ishlardan biri bo‘lishi lozim.
Shuningdek bolaning uy hayvonlari bilan bo‘lgan aloqasini cheklash ham juda muhim hisoblanadi va agar bunga yo‘l qo‘yilsa, unda bunga o‘xshash aloqalardan keyin gigiyena qoidalariga rioya qilish juda muhim.
