Ўқитувчиларнинг маошлари бевосита улар яшайдиган мамлакатга боғлиқ. Баъзи давлатларда ўқитувчиларга ойига бир неча минг АҚШ доллари, баъзи юртларда эса ойига 200 АҚШ доллари тўланади.
Ўқитувчилик касби ҳар бир давлатда энг муҳим касблардан ҳисобланади, чунки мамлакат фаровонлиги бевосита боғлиқ бўлган халқнинг саводли бўлиши учун пойдеворни айнан ўқитувчилар қўйишади. Айрим мамлакатларда ўқитувчиларнинг давлат ривожи учун қўшаётган ҳиссалари юксак қадрланади ва уларга яхши маош тўланади.
Қуйида ўқитувчилар йилига энг кўп маош оладиган мамлакатлар билан танишишингиз мумкин.
Ўқитувчиларнинг маоши қуйидаги омилларга боғлиқ:
- Ўқитувчининг малакаси.
- Ўқув соатлари сони.
- Таълим муассасаси тури.
- Иш тажрибаси.
- Мактаб нуфузи.
2023 йилда ўқитувчилар ойлик маоши бўйича мамлакатлар рейтинги қуйидагича:
Швейцария – ойига 6240 АҚШ доллари.
Дания — 6190.
Люксембург — 5850.
Норвегия — 5450.
Исландия — 5430.
Германия-4390.
Япония — 3990.
Белгия-3900.
Ақш-3900.
Финляндия — 3900.
Люксембург
Люксембургда ўқитувчилар ойига 5,8 минг евро олади. Бу давлатдаги энг юқори ҳақ тўланадиган касблардан бири ҳисобланади. Ўқитувчилар юқори сифатли маълумотга эга ва мамлакат элитасига тегишли.
Номзодга қўйиладиган асосий талаблардан бири Люксембург тилини билишдир. Оддий мактаб синфида 16 тагача ўқувчи таълим олади. Ўқитувчилар ўртасида рақобат анча юқори. Мактабларда асосан 40 ёшгача бўлган ёшлар ишлайди.
Германия
Германиядаги ўқитувчиларнинг ўртача иш ҳақи ойига 4,3 минг еврони ташкил қилади. Касб обрўли ва ишончли ҳисобланади. Ўқитувчига қўйиладиган талаблар: немис дипломининг мавжудлиги ва давлат тилини билиш. Аммо ўқитувчи ҳар хил йўналишдаги камида 2 та фанни билиши керак.
Япония
Японияда ўқитувчиларнинг ўртача маоши ойига 4000 долларни ташкил қилади. Ўқитувчилик мамлакатдаги энг ҳурматли касблардан биридир. У нафақат ўқувчиларнинг тарбияси, балки уларнинг ахлоқий фазилатлари учун ҳам жавобгардир. Айнан ўқитувчилар ўқувчиларга анъанавий япон қадриятларини сингдиради.
Ўқитувчилар ўртасидаги рақобат анча юқори: 1 ўрин учун 20 кишига тўғри келади.
Ишни бошлашдан олдин ўқитувчидан қуйидагилар талаб қилинади:
- тоифа олиш;
- имтиҳондан ўтиш;
- лицензия олиш.
Японияда ўқитувчилар таълим муассасасига эмас, балки префектурага тайинланади. Муҳим талаблардан бири ёшдир: ўқитувчи 30 ёшдан кичик бўлиши маъқул кўрилади.
АҚШ
АҚШда ўқитувчининг ойлик маоши кўп жиҳатдан у ишлайдиган штатга боғлиқ:
Жанубий Дакота – ойига $ 3,210;
Нью-Йорк, Калифорния – ойига 7510 доллар.
Ўқитувчиларнинг ўртача иш ҳақи ойига 3900 долларни ташкил қилади.
Финляндия
Финляндиялик ўқитувчиларнинг ўртача иш ҳақи ойига 3900 еврони ташкил қилади. 1–6-синф ўқувчилари билан ишлайдиган ўқитувчи оддий магистр даражасига эга бўлиши керак. Юқори синф ўқувчиларига дарс берадиган ўқитувчи ўзи ўқийдиган фан бўйича магистр даражасига эга бўлиши керак.
Фин мактаблари тўлиқ мустақил иш олиб боради. Мактаб директорлари ва ўқитувчилари ўқув дастурларини ишлаб чиқишда сезиларли мустақилликка эга.
Франция
Францияда ўқитувчилар ойига 3300 евро маош олишади. Тахминан иш юкламаси – ҳафтасига 19 соатни ташкил қилади. Ўқитувчилар йилига 4 ойгача дам олишади.
Ўқитувчилар ўз талабалари учун ўқитиш тизимини мустақил танлаш имкониятига эга. Улар кўпинча дарсларни лойиҳалашга ижодий ёндашадилар ва дарслар ноанъанавий форматда ўтказилади.
Ўқитувчининг иши 12 ойда 3 мартагача текширилади. Вилоят таълим тизими инспектори ўқитувчилик даражасини тасдиқлайди.
Канада
Канададаги ўқитувчиларнинг ўртача иш ҳақи ойига 3151 долларни ташкил қилади. Ўқитувчилар юқори ижтимоий мавқега эга ва жамиятда катта ҳурматга сазовордир.
Ўқитувчига қўйиладиган асосий талаблар:
- Дипломга эга бўлиши.
- Бакалавр даражасига эга бўлиши.
- Ўқитувчилик сертификатининг мавжудлиги.
- Инглиз ва француз тилларини яхши билиши.
Республика бўйича касаба уюшмаларини ўқитиш тизими мавжуд. Бунинг эвазига ўқитувчилар ойлик маоши оширилиб, қўшимча имтиёзларга эга бўлишади.
Италия
Италиялик ўқитувчилар ойига 2700 евро олишади. Ўқитувчилар мамлакатдаги энг кам маош оладиган касблар қаторига киради. Иқтисодий вазиятнинг ёмонлашуви фонида ишдан бўшатишлар тез-тез содир бўлади. Иш кўлами оғир бўлишига қарамай, ўқитувчилар ўз ишларини ушлаб туришга ҳаракат қилишади.
Австрия
Австрия таълим тизими ўқитувчилар меҳнатини жуда юқори баҳолайди. Умумтаълим мактабларида ишлайдиган ўқитувчилар ойига ўртача 2900 евро маош олади. 8 йиллик мактабда ишлайдиган ўқитувчилар ойига 2500 евро олади.
Словакия
Словакияда ўқитувчининг маоши ойига 1280 еврони ташкил қилади. Ўқитувчилик касби нуфузли ва юқори маошли деб ҳисобланмайди. Шу сабабли мамлакатда тез-тез намойишлар бўлиб туради.
Машғулотлар мактаб биносида ўтказилади. Лекин амалий машғулотлар вақтида (1 ой дамвомида ўтказилади) ўқитувчилар ва ўқувчилар шаҳар ташқарисига чиқишади.
